حمزه بروجنی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر همدان»، با اشاره به وظایف گسترده و پیچیده سازمان زندانها، اظهار کرد: سازمان زندانها به عنوان یکی از زیرمجموعههای قوه قضائیه، مسئولیت خطیری در قبال افرادی دارد که به دلایل مختلف، قوانین و مقررات جامعه را نقض کرده و به دستور مقام قضایی وارد زندان میشوند، این مسئولیت از نگهداری و تأمین امنیت زندانیان تا اصلاح و تربیت آنها و آمادهسازیشان برای بازگشت سالم به جامعه را شامل میشود و ابعاد گوناگونی دارد.
وی با بیان اینکه زندانها دارای دستهبندیهای مختلفی از جمله زندان بسته، زندان باز، کانون اصلاح و تربیت و اردوگاه کاردرمانی و حرفهآموزی هستند، افزود: این تنوع در دستهبندی زندانها به منظور انطباق با شرایط و نوع جرم زندانیان و ارائه خدمات مناسبتر به آنها صورت میگیرد، هر کدام از این مراکز، با توجه به نوع مخاطب خود، برنامههای ویژهای برای اصلاح و تربیت زندانیان دارند. در حال حاضر، ۷ مجموعه زندان، اردوگاه، بازداشتگاه و کانون اصلاح و تربیت در استان همدان فعال است که هر کدام وظایف و مأموریتهای خاص خود را دارند.
اهمیت اصلاح و تربیت زندانیان
مدیرکل زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی همدان با تأکید بر اهمیت مضاعف اصلاح و تربیت زندانیان،گفت: سازمان زندانها تلاش میکند تا با استفاده از روشهای نوین و بهرهگیری از ظرفیتهای مختلف، زندان را صرفاً به مکانی برای نگهداری افراد تبدیل نکند، بلکه آن را به محیطی برای اصلاح و تربیت و بازپروری آنها تبدیل کند، در این راستا، برنامههای متنوعی از جمله برنامههای فرهنگی، آموزشی، ورزشی، روانشناختی و حرفهآموزی برای زندانیان در نظر گرفته شده است که به صورت مستمر و هدفمند اجرا میشوند.
سند تحول قضایی، گامی به سوی عدالت و شفافیت
وی با اشاره به سند تحول و تعالی قوه قضائیه، عنوان کرد: این سند بالادستی، وظایف ذاتی زندانها را در چندین مأموریت تعریف کرده که از جمله آنها میتوان به اصلاح و تربیت مجرمین، بازاجتماعی کردن آنها و پیشگیری از وقوع جرم اشاره کرد؛ این سند به عنوان چراغ راهنمای فعالیتهای سازمان زندانها در جهت تحقق اهداف عالیه نظام قضایی و اصلاح جامعه عمل میکند و تمامی برنامهها و فعالیتها براساس آن تدوین و اجرا میشوند.
بروجنی با بیان اینکه سند تحول و تعالی قوه قضائیه با اهدافی کلان نظیر عدالت اجتماعی، عدالت قضایی، سیاستهای اقتصاد مقاومتی، بهرهوری و شفافیت، به دنبال ارتقاء حقوق شهروندی و اصلاح مجرمین است، تصریح کرد: یکی از محورهای اصلی این سند، توجه به حقوق شهروندی زندانیان است. در همین راستا، سازمان زندانها با ارائه خدمات متنوع از بهداشت و درمان گرفته تا مددکاری و روانشناسی، به دنبال اصلاح و تربیت مجرمین است.
وی با اشاره به اینکه این فرایند با ارائه آموزشهای دینی و فنی حرفهای به زندانیان، زمینه ورود مجدد آنها به جامعه را فراهم میکند، افزود: مرکز خدمات اجتماعی مراقبت بعد از خروج، با ارائه تسهیلات خوداشتغالی، از بازگشت زندانیان به جرم جلوگیری میکند.
مدیرکل زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی همدان با تأکید بر اینکه در حوزه فناوری، استفاده از نظارت الکترونیکی و دادرسی الکترونیک، گامی مهم در جهت شفافیت و تسریع رسیدگی به پروندهها است، عنوان کرد: استان همدان در این زمینه پیشرو بوده و با حمایت مسئولین قضایی، به دستاوردهای قابل توجهی دست یافته است.
وی توسعه فعالیتهای اشتغالزایی و مهارتآموزی زندانیان با همکاری سازمان آموزش و پرورش و سازمان فنی حرفهای، را از دیگر اقدامات مهم در راستای توانمندسازی زندانیان دانست و مطرح کرد: استان همدان در این زمینه نیز اقدامات موثری انجام داده است.
بروجنی ادامه داد: سند تحول قضایی با تمرکز بر رفاه اجتماعی، استفاده از فناوریهای دیجیتال و توانمندسازی زندانیان، به دنبال ایجاد جامعهای عادلانه و امن است.
برنامههای متنوع در زندانهای همدان
وی همچنین به تشریح جامع و کامل برنامههای مختلفی که در زندانهای استان همدان اجرا میشود، پرداخت و گفت: طرح پایش سراسری زندانیان، طرحهای اشتغال برای زندانیان و خانوادههای آنها، فعالیتهای قرآنی، مسابقات ورزشی و برنامههای روانشناختی از جمله این برنامهها هستند که با هدف توانمندسازی زندانیان و آمادهسازی آنها برای بازگشت به جامعه اجرا میشوند و به طور مستمر مورد ارزیابی و بازبینی قرار میگیرند.
مدیرکل زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی همدان افزود: در خصوص اشتغال زندانیان در محیط زندان دو محوریت کارگاهی و سند محور و شهرک صنعتی در قالب بنیاد تعاون حرفه آموزی ایجاد شده که زمینه اشتغال آنها را فراهم میکند.
بروجنی با اشاره به استفاده از ظرفیت تسهیلات خوداشتغالی گفت: تسهیلاتی به نام تبصره ۱۸ در سال گذشته و امسال در تبصره ۴ بند ۴ تبصره ۲ قانون بودجه کشور وجود دارد که در آن تسهیلاتی برای زمینه اشتغال با دو محور خود اشتغالی و استفاده از ظرفیت کارآفرینان فراهم شده که خوشبختانه در این خصوص اتفاقات فوقالعادهای صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه بحث اصلاح و تربیت و باز اجتماعی زندانیان با محور و رویکرد ظرفیت روانشناسانه در حوزه زندانها نیز از وظایف این سازمان است، ابراز کرد: تاسیس انجمن خیرین اشتغال در مجموعه استان همدان را داریم و موضوع انتهایی ما که کمک به باز اجتماعی کردن زندانیان است در مرکز خدمات اجتماعی با اعطای تسهیلات تبلور یافته که زمینه صحبت را فراهم میکند.
مدیرکل زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی همدان با اشاره به اینکه زندانیان پس از ورود به زندان، در بدو ورود مورد غربالگری قرار میگیرند، تصریح کرد: این غربالگری شامل بررسی وضعیت روانشناختی، دانش و مهارتهای فنی و حرفهای و همچنین بیماریهای زمینهای یا بیماریهایی که ممکن است در طول فرآیند دادرسی ایجاد شده باشد، میشود.
وی در ادامه افزود: در صورت نیاز به خدمات روانشناختی، زندانیان توسط تیم روانشناسی ما در کلینیکهای مثلثی یا مراکز مشاوره و روانشناختی مورد حمایت قرار میگیرند. در این زمینه، استان همدان از نظر بهرهگیری از روانشناسان در مجموعه زندانها، چه از نظر تعداد و چه از نظر تجربه و توانمندی نیروی انسانی، در سطح بسیار خوبی قرار دارد.
بروجنی همچنین به نحوه استفاده از مددکاران و روانشناسان افتخاری در زندانها اشاره کرد و گفت: با استفاده از مددکارهایی که داریم و تناسبی که اعلام شده، بر اساس ساختار تشکیلاتی نیروی انسانی ما در استان مناسب است؛ برای بهرهگیری بیشتر از خدمات مددکاری، سعی کردیم با استفاده از مراکز یا روانشناس مددکارانی که به صورت افتخاری میتوانند خدمت کنند، پس از گذراندن مراحل و صلاحیتهای لازم، از آنها نیز به عنوان مددکار و روانشناس افتخاری بهرهگیری کنیم.
تأثیر فعالیتهای قرآنی
مدیرکل زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی همدان با بیان اینکه بیش از یک هزار و ۳۰۰ زندانی در استان همدان در مراکز اصلاحی، محفوظات قرآنی از یک جزء تا ۲۳ جزء دارند، از تأثیر شگرف فعالیتهای قرآنی در اصلاح زندانیان سخن گفت و مطرح کرد: یکی از زندانیان محکوم به اعدام با شرکت در برنامههای قرآنی و حفظ قرآن کریم، توانست نظر مساعد کمیسیون عفو را جلب کرده و از اعدام نجات یابد؛ این موضوع نشان میدهد که فعالیتهای قرآنی تا چه میزان میتوانند در تغییر و اصلاح زندانیان مؤثر باشند.
انجمنهای حمایت از زندانیان
وی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع مهم انجمنهای حمایت از زندانیان اشاره کرد و گفت: این انجمنها با هدف حمایت از خانوادههای زندانیان و کمک به بازاجتماعی شدن آنها فعالیت میکنند.
بروجنی با اشاره به مشکلات اقتصادی موجود در جامعه، از خیرین و مردم نیکوکار خواست تا با کمکهای خود، این انجمنها را در انجام وظایف خطیرشان یاری کنند و باری از دوش خانوادههای نیازمند زندانیان بردارند.
همکاری با صداوسیما در پیشگیری از جرم
وی در پایان سخنان خود به همکاری سازنده و مؤثر سازمان زندانها با سازمان صداوسیما در راستای پیشگیری از وقوع جرم اشاره کرد و عنوان کرد: با تهیه کلیپها و موشن گرافها و برنامههای آموزشی، تلاش میشود تا آگاهی مردم در زمینه پیشگیری از جرم افزایش یابد و از این طریق به کاهش وقوع جرائم در جامعه کمک شود.
انتهای خبر/حا